Ҳазрат Умарнинг келини ва сутга сув қўшмаслик

• 

Подробности

Бўлим: Ривоят

(Нашр қилинган санаси)

Ҳазрат Умар (р.а.) Мадина кўчаларини бир-бир айланиб чиқар эди.
Кунларнинг бирида қулоғига бир товуш эшитилди. Товуш келаётган томонга бориб яқинлашди. Ичкаридан бир хотиннинг товуши келар эди:
— Қизим! Озроқ сув олиб келсанг, сутга қўшар эдик, бугун сут кўзимга оз кўринаяпти.
Қиз ҳайратланиб:
— Вой, онажон! Нималар деяпсиз? Амирал-мўъминин сутга сув қўшманг, деб буюрган эди-ку, — деди.
Онаси унга жавоб бериб:
— Қизим, биласанки, тирикчилигимиз сут билан ўтади. Мен бир бева аёлман, ҳеч даромадимиз йўқ. Сутга бир оз сув кўшсак кўпаяди, эҳтиёжимизга ишлатамиз, — деди.
Яратгандан қўрқиш қалбига жо бўлган одобли қиз: — Онажоним, бугун сизга нима бўлди? Сизнинг бундай деганингизни Халифа эшитса нима бўлади? — деди.
— Қизим, кечаси бул вақтда Халифа ухлаб ётибди. Бизнинг бу ерда сутга сув қўшганимизни қандай билади, қандай кўради? - деди.
Ул муборак қиз онасини гуноҳдан қайтаришга ҳаракат қилиб:
— Онажон! Бугун сизга бир нарса бўлибди! Сиз шундай сўзларни айтмоқдасиз! Сиз айтган ҳийлани Халифа агар кўрмаса, ҳамма нарсани билувчи Тангри билади ва кўради! Сутга сув қўшиш гуноҳцир! — деб онасини гуноҳдан сақлаб қолди.
Ҳазрат Умар бу суҳбатни охиригача эшитди. Эртасига эрталаб у ерга келиб, гўзал ахлоқи, яхши фазилатли, иффатли ва тарбияли қизни ўғлига сўради. Ҳазрат Умар ўғлини фақир қизга уйлантирди. Ҳазрат Умарнинг ўша муборак келинидан шундай авлодлар — фарзандлар дунёга келдики, улардан бири Ҳазрат Умар каби адолатли бўлиб, тарихда Иккинчи Умар исмини олди. Бу зот Умар бин Абдул Азиздир. Умар бин Абдул Азиз бобоси каби адолатни севувчи, бир муҳтарам зотдир.
Умар бин Абдул Азизнинг хизматчиси ҳожаси учун совуқ кунларда таҳорат сувини иситиб берарди. Бир куни Умар бин Абдул Азиз хизматчисидан:
— Бу иссиқ сувни қаердан олиб келасан, — деб сўради. Хизматчиси:
— Байтул мол (давлат хазинаси)нинг ўтинларида сув иситиб келаман, — деди.
Унга Умар бин Абдул Азиз:
— Таҳорат сувимизни бузибсан (ҳаром қилибсан)-ку, — деди.
Кейин хазинага бориб хизматчиси қачондан бери бу ернинг ўтинига сув иситган ва қанча ўтин кетган бўлса, ўшани ҳисоблашни буюрди. Ва ўзининг шахсий маблағидан ўтин олиб хазинага келтириб берди.
Умар бин Абдул Азизнинг хотини Фотимадан эри Умар бин Абдул Азизни сўрабдилар. Фотима:
— Унга ўхшаш Яратгандан қўрққан кишини кўрмадим. Баъзан ётоғида хотирлаб номини зикр этиб, қўрқиб, унинг улуғлигидан қуш каби питирлаб ўзидан кетади. Шу даражадаки, гўё руҳини таслим этадигандек ва шунга уммати Муҳаммад халифасиз қолмасин деб қўрқаман, — дебди.

Изоҳ ва ўгиш
Ўқувчи қардошим! Аллоҳцан қўрқмоқликнинг хайрли ва фойдали натижалари бордир. Агар Ҳазрат Умар (р.а.) келин қилган қиздан бойлик истасайди, шундай фазилатли бир набирали бўлмас эди. Ҳазрат Умар (р.а.) учун фазилат мезони - Яратгандан қўрқиш ва Унга нисбатан энг юксак даражадаги муҳаббатли бўлиш эди. Ҳазрат Умар (р.а.) яхши фазилат ва гўзал сифатларни бу фақир қизда кўрган эди. Йўқсиллигига қарамай, у қиз яхши фазилатларни йўқотмади. Сутни кўпайтириш учун сув қўшишга ўрганмади. Ҳар бир қулининг ризқини берадиган Яратганнинг ўзи эканлигига ишонган фазилатли бу фақир қиз халифанинг келини бўлди.

Юсуф Товаcлийнинг
"Ҳикматлар хазинаси" китобидан