«Ўғилларим бор деб ғурурланманг, ота!»

• 

Подробности

Бўлим: Парда ортида

Чиққан санаси: 05 Август 2013

(Нашр қилинган санаси)

Ишдан қайтаётиб маҳалламиз бошидаги дўкон олдида гурунглашиб ўтирган аёллар билан, салом-алик қилмай ўтолмадим. Ҳол-аҳвол сўрашганимдан кейин ўз-ўзидан уларнинг суҳбатига қўшилиб кетдим. Ҳамиша сўнгги ахборотлардан хабардор бўлиб юрадиган, маҳалламиз кайвониси Назира ая  маҳаладошимиз Бешим ота ўз ҳовли-жойини қўшниси Бобоқул аканинг ўғлига хатлаб бергани ҳақида тўлиб-тошиб гапираётган экан. Аянинг оғзига термулиб ўтирганлар отахоннинг саховатига таҳсин ўқиётганларида, мен ич-ичимдан тошиб келаётган ҳайратни яширолмай савол бердим:
— Ахир, Бешим отанинг фарзандлари, неваралари бор-ку. Улар қандай кўнишибди...
— Болаларининг болалиги қуриб кетсин. Отахон анча пайт бетоб бўлиб ётиб қолибдилар. Бирорта фарзанди дўхтиргами, касалхонагами олиб бориш у ёқда турсин, ҳатто холидан ҳам хабар олишмабди. Одамзоднинг тақдири шу экан-да. Бешим ота умр бўйи катта ишларда хизмат қилган. Болаларини бировдан кам бўлмасин деб, яхши едирди, ичирди, кийдирди, ҳашамаматли уйлар қуриб берди. Ўқитди. Бугунга келиб болаларидан оқибат кўролмай, алам устига етти ёт бегонанинг боласига уй-жойини хатлаб берибди.
— Ўзиникилар иссиғ-совуғидан хабар олмай, ёлғизлатиб қўйганидан кейин Бобоқулбойнинг оиласи, аёли, болалари отага қарашди. Ҳатто касалхоналарда ётқизиб,  даволатишди. Тўғри, ота пулга муҳтож эмас, аммо қари одам қўлида пули бўлгани билан нима ҳам қила оларди? Ўғиллари бўлса пул дардида эрта чиқиб, кеч қайтишади. Ҳафтада бирми, ойда бирми отасидан хабар олишади ё йўқ. Ота кампири вафот этганидан кейин, шаҳарлик бир бевага уйланган экан. Келинлар аёлни сиғдирмай бир ҳафтадаёқ ҳайдвб юборишибди. Тағин одамлар “ўғил фарзандим бўлса эди”, деб орзу қилишади. Ана Бешим отанинг тўртта алпдай ўғли бор. Казо-казо жойларда ишлашади. Бу дунё чархпалак дунё. Отасига қилгани бир куни албатта ўзига қайтади,- деди ёши кексароқ маҳалладошимиз. - Эртага Бобоқул ака элга дастурхони ёзиб, тўнғич ўғли билан келинини ўша ерга кўчириб ўтказмоқчи экан. Отанинг ўғиллари, “Биз турганда нега бегонанинг боласи отамизнинг уйига эгалик қиларкан”, деб жанжал кўтариб, маҳаллаю мелисагача боришибди. Ота, “мен кимни хоҳласам, ўша меросхўр бўлади” деб, уйларига нотарус чақиртириб, маҳалладан икки киши гувоҳлигида уйни Бобоқулбойга хатлаб берибди. Демак, Бешим отанинг кўнгиллари шу оиладан сув ичган экан-да.
— Нимасини айтасиз, - бошқа бир ҳамқишлоғимиз гапга қўшилди. - Бобоыулбойнинг аёли бирам меҳрибонки асти ыўяверасиз. Келини ҳам тарбияли, андишали. Бешим отани ўз бувасидай кўриб, ош-овқати, чойидан ҳамиша хабардор экан. Ҳатто кирларини ювиб, дазмоллаб ҳам бераркан. Қаранг, меҳнатдан ҳурмат топиш деб шуни айтадилар-да, ҳам кекса одамнинг дуосиллди, ҳам уй-жойли бўлди.
— Тўғрироғи, меҳр ва эътиборга муҳтож одамга ёрдам берганни Худо ҳам, ўша одам ҳам қуруқ қўймайди. Бу дунёда ҳеч бир иш жавобсиз қолмайди.
Одамлар шундай воқеалрни кўриб, бундоқ кўзи очилсин. Ўйласин, мушоҳада қилсин. Бу бир кам дунёда фарзанднинг ота-она олдидаги ҳақини, бурч вазифасини англасин, билсин. Қизлар-ку, турмушга узатилиб кетганда ҳам ота-онасини ўйлаб, топганини гоҳ яширин, гоҳ ошкора меҳрибонларига илинади. Ҳали эрига, ҳали қайнонасига ёмон кўриниб, озгина бўш вақт топдим дейишса ота-онасиникига чопади. Ўғиллар уйлангандан кейин тамоман ота-онасини унутади-қўяди,- деди бошқа бир онахон.
Онахонларнинг суҳбатига қулоқ тутар эканман, бундан икки- уч йилча олдин ота маҳалламдаги бир воқеа эсимга тушиб кетди.
Хуллас, маҳалламизда яшайдиган бир оилада уй-жой муаммоси чиқиб, ота уйни кенжа ўғлига қолдириб, тўнғичига бошға жойдан уй- жой қилиб чиқиб кетишини айтибди. Ўғилга отасининг гапи қаттиқ таъсир қилиб, жанжал чиқибди. Охири иш шу билан якун топибди-ки, ўғил отасидан юз ўгириб, хотини ва уч қизи билан уйдан чиқиб кетибди. Ҳарқалай кўчада қолмай, уй қуриб бошпана тиклабди. Аммо отаси ва укаси билан юз кўрмас бўлиб кетган, айни пайтда уч қиздан кейин тилаб-тилаб етишган ўғилчаси гапирмайди, эшитмайди. Ота-боланинг оқибатсизлиги, беандишалигининг касри бегуноҳ болага уриб келяпти. Ота уйимга борганимда ўша оила ҳақида онамдан сўраб қоламан. Ҳанузгача на ўғил, на ота ҳовуридан тушиб, бир-бирининг айбидан ўтиш учун қадам ташламас эмиш... Ўйланиб қоламан, бир пайтлари аёллар бир-биридан арзлаб, аччиқланиб, гинаю кек сақлашарди. Наҳот энди бу одат эркакларга кўчган бўлса?!..
Ўзлигингизга қайтинг, Ҳазрати ЭРКАК! Аёлнинг паноҳи, оиланинг қўрғонисиз. Масъулиятингизни ҳис қилиш билан бирга бажариш ҳам керакоигини, ҳеч қачон унутманг! 

Рухшона Фаррух