Эримга ўғил туғиб беролмадим

• 

Подробности

Бўлим: Парда ортида

Чиққан санаси: 31 Март 2013

(Нашр қилинган санаси)

Эримга ўғил туғиб беролмадим

Таҳририятга келаётан мактубларда, телефон қўнғироқларида кўпчилик аёлларимиз «Эримга ўғил туғиб беролмадим», дея ҳасрат қилишади.

Ҳатто айримлари «Шу сабаб эрим билан ўртамизда келишмовчиликлар чиқаяпти», деса, яна бошқаси «Ажрашишгача бордик», дейди. Хуллас, оилада ўғил фарзанднинг дунёга келмаслигига асосан аёлларни айбдор қилишга одатланиб қолганмиз. Аслида эса қиз ёки ўғилнинг туғилишида асосан эркаклар сабабчи бўлишаркан. Бунга янада аниқлик киритиш мақсадида Чилонзор тумани, 34-оилавий поликлиника бош шифокори Нигора Соатова билан суҳбатда бўлдик.

—Оилада фарзанд дунёга келаркан, унинг ҳаётига ота ҳам, она ҳам бирдай масъул, тўғри-ми? Лекин бугун бизни қизиқтираётган масала қиз туғилишига аёллар сабабчи бўладими ёки эркаклар? Умуман, ҳомиланинг жинси қандай бўлишида кимнинг роли кўпроқ?
—Энг аввало шуни айтишим керакки, оналик ва оталик бахти бу Аллоҳ томонидан берилган энг буюк мўъзижалардан бири. Энди фанда айнан шу жараён, яъни эмбрионнинг пайдо бўлиши, ривожланиши ва ҳомиланинг туғилиши ўрганиб чиқилган. Унга кўра, ҳомила жинсининг яралиши X ва У хромосомаларнинг қўшилишига боғлиқ. X хромосома қиз уруғи, У хромосома эса ўғил уруғидир.
Ўғил ёки қиз туғилишида аёлнинг хеч қандай ўрни бўлмайди. Аёл вужудида қайси жинсдаги эмбрион бўлса тўққиз ой давомида парваришлаш вазифасини бажаради. Чунки, аёл организмида бўлажак ҳомиланинг тухуми, эркакникида ҳомиланинг уруғи (сперматозоид) мавжуд. Демак, ҳомиланинг жинси қандай бўлиши эркак организмига боғлиқ экан. Жумладан, тайёр тухумдонга тухумча чиқиб ёрилишидан олдин сперматозоидлар тез етиб олишга ҳаракат қилади. Тухумдонга биттагина этиклетка кириши мумкин. Битта хромосома етиб келса бўлди, тухумдон ёрилади. Шу билан ҳамма занжирлар кулфланиб бошқа қабул қилинмайди. Жуда кам ҳолларда учраши мумкин, иккита тухум пишиб уларга иккита этиклетка жойлашиб олади. Айнан шу ҳолатда ҳомиладор аёл иккита фарзандни дунёга келтиради. Ёки бўлмаса битта этиклетканинг ўзи қандайдир шароитда иккига бўлиниши мумкин. Бу ҳолатда бир-бирига ўта даражада ўхшаган чақалоқлар дунёга келади. Уларнинг нафақат кўриниши, балки ички дунёси ва қизиқишлари ҳам бирдай бўлади. Буларнинг ҳаммаси фанда ўз исботини топган.

—Эркаклар қиз ёки ўғил фарзанд кўриш борасида муаммоларга учрамаслиги учун нималарга эътибор бериши лозим?
—У хромосома X хромосомага қараганда нозикроқ бўлади. Шунинг учун ҳам оддий бир эътиборсизлик туфайли У хромосома нобуд бўлиши мумкин. Эркаклар ўз соғликларига эътибор бериш, салбий одатлардан воз кечиш орқали ўзларидаги У хромосоманинг кучли бўлишини таъминлаши керак.
Сўнгги йилларда оила маданияти, балоғатга етган қизларни ҳаётга тайёрлаш борасида кўп ишлар амалга оширилаяпти. Лекин негадир йигитлар билан ишлаш бизда унчалик қониқарли эмас. Ахир йигитлар ҳам ёшлигидан организмида бўлаётган ўзгаришлар тўғрисида, келажак ҳаёти тўғрисида қизлар қатори билимга эга бўлиши керак эмасми?

—Кўпчилик аёлларимиз ҳомила жинсини турли календарлар орқали аниқлашга ҳаракат қилади. Бундай календарларга ишонса бўладими?
—Тўғри, эмбрион ҳосил бўлиши дан олдин ҳисоб-китоб қилиб, унинг жинсини аниқлаш мумкин. Ҳозирги кунда кўпчилик шу усул билан фарзанд кўришни режалаштираяпти. Бундай ҳолларда биз иккала жуфтнинг қон алмашишига қараймиз. Маълумки, аёлларда ҳар уч йилда, эркакларда эса ҳар тўрт йилда қон алмашади. Шуларнинг ҳисобини олиб, эр-хотинга маслаҳат берамиз. Лекин бу усул ҳам тўлиқ кафолатли эмас. 85 фоизигина ишончли чиқиши мумкин. Очиғини айтсам, биз шифокорлар фақатгина воситачимиз, холос! Аслида ҳаммаси Аллохдан!

—Соғлом оилавий муҳит яратишда нималарга эътибор бериш керак? Бу борада ёшларга, умуман ота-оналарга қандай маслаҳатлар бера оласиз?
—Ҳар бир ота-онанинг энг асосий вазифаси, фарзандининг соғлигига доим кўз-қулоқ бўлиб туриши лозим. Инсон кайфиятини доим бир маромда ушлаб туриши, ўз устида ишлаши керак. Булар биз ўйлагандек қийин ишлар эмас. Масалан, эрталабдан ўзимизга ёққан мусиқани тинглаб, керак бўлса рақсга тушиб кайфиятимиз ни аъло даражага кўтариб олиши-миз мумкин. Ён-атрофдагиларга кек сақлаш ҳам соғликка салбий таъсир этмай қолмайди. Психоло-гик жиҳатдан ўзимизни хурсанд қилиб юришимизнинг соғлик учун фойдаси чексиз.

ҲУЛКАР суҳбатлашди