Муслима бўлажак умр йўлдоши билан қандай танишади: 10 та асосий қоида

• 

Подробности

Бўлим: Бекажон

Чиққан санаси: 24 Август 2015

(Нашр қилинган санаси)

Бизни муслималардан қилиб қўйган Аллоҳ Таолога ҳамдлар бўлсин! Ислом бизга мантиқий, мўътадил ва маънога тўла умр кечиришимизни таъминлайди. Бизнинг динимизда аёл табиатига мувофиқ келмайдиган кўрсатмалар мавжуд эмас. Биз унда фақат ўзимизга керакли, манфаатимиз учун хизмат қиладиган, ҳам жисмоний ҳам маънавий аҳволимизга ижобий таъсир қиладиган амалларни бажарамиз. Бундан ташқари, чин муслималар диний жиҳатдан баркамолликка интилиб яшайдилар. Бу эса уларнинг гўзаллигини вақтга боғлаб қўймайди.
Менга ўз шахсий ҳаётидан қониқмаётган муслималардан кўп хат келади. Ўз умр йўлдошига нисбатан бундай муносабатда бўлишнинг сабаби нимада бўлиши мумкин?
Ва бундай ҳолатлар енгилтаклик ҳукм сураётган номусулмон оилалар учун намуна бўла оладими? Ушбу афсусланарли, мусулмонча ҳаёт тарзига тарғиб қилишга мисол бўла олмайдиган ҳолнинг боиси нима?
Таҳлилимизни даставвал мусулмонларнинг турмуш қуришдаги илк қадамларидан бошласак. Шу қадамларнинг ўзидаёқ кейинчалик эр-хотин орасидаги муносабатга таъсир этувчи бўшлиқларни кўриш мумкин. Демак савол, мўмина ва мўминлар ўзаро қандай танишишмоқдалар?

Бу танишув - бўлажак оиланинг қандай қурилиши ҳақида дақиқ жойларигача сўралмайдиган қисқа вақтли учрашувлардир. Бу ҳолнинг ўз сабаби бор: қизнинг ўз тажриба ва билимларидан келиб чиққан ҳолда унга мос келувчи умр йўлдошни танлаб берадиган маҳрами бўлмаслиги мумкин. Шу туфайли қиз умр йўлдошини ўзи қидиришига тўғри келади.

Ўзининг тажрибасизлиги, соддалиги, ҳамда дунё ва дин илмларидан оз билимга эгалиги сабабли, у умр йўлдош танлашда бир қатор хатоларга йўл қўяди.
Ушбу қадамда ёшлар ўзини тақводор қилиб кўрсатадилар ва бу қанчалик ғалати туюлмасин, ўз танловига жиддий ёндашишга халақит беради. Улар бир-бирларини кўриб турганликларидан хурсанд бўлишади ва ўзаро юзаки, ҳамда бўлажак турмушга умуман алоқаси бўлмаган бир-икки жуфт саволлар билан алмашинадилар холос!

Қачонки маҳрамлар гувоҳлигида учрашишга нафақат рухсат, балки шарт бўлганда, бўлажак эр ҳақидаги барча шубҳаларни тарқатиб юборувчи, унинг қандай шахслиги ва ҳаёт тарзини очиб берувчи барча саволларни бериб олиш керак.

Бундай учрашувлардан мақсад, шунчаки бўлажак эр билан яна бир марта кўришиб олиш эмас, балки қаршингиздаги номзод сизга тўғри келадими, йўқми, аниқлаш бўлмоғи керак.

Унинг қандай шахс ва қандай оиладан эканлигини, унинг яқинлари ва дўстлари, ҳамкасблари ва танишларидан сўраб-суриштириш керак.
Никоҳига олувчи номзоддан биргаликда яшаш бўйича, уй юмушлари-ю, иш ва ҳатто аёл киши унинг уйида неча соат ухлаши, нима кийиши, қандай бўяниши, ота-она, қариндошларини қанчада бир кўриб кела олишигача сўраб билиб олиши лозим.
Ҳар бир муслиманинг бўлажак эрига берадиган хос саволлар рўйхати бўлиши керак. Чунки, бу унинг ҳаёти ва у ўзини ўзгалардан кўра яхшироқ билади.
Муслима ўз турмушида нимани ёқтириши, нимани ёқтимаслигини аниқлаб олиб, шундан келиб чиққан ҳолда саволларини тузиши керак.
Дунёда оила юритишга асос бўла оладиган бир хилдаги андоза мавжуд эмас. Чунки биз турли оила, баъзида турли маданиятларда улғайганмиз. Шунинг учун никоҳга нисбатан янаям масъулият сезиб, амалда тақводор бўлиб, турмуш қуришга эса жиддият билан ёндашмоғимиз керак.
Танишув пайтида бўлажак турмуш ўртоғингизга ўз ортида аниқ ва муқим бўлмаган амалсиз баландпарвоз гапларни гапирмаслик керак. Балки холис ва ростгўй бўлмоқ лозим.
Берилган саволларга жавоб беришда эса, жимжимадор ва серваъда эмас, балки лўнда ва аниқ жавоб бериш керак.

Эльвира Садриддинова. "Турмуш ҳақида афсоналар, ёхуд муслима нега йиғлайди?" китобидан
Ибн Маъруф таржимаси